Voorlezen aan de allerkleinsten

Ouders horen vaak hoe belangrijk voorlezen voor kinderen is en ook wij adviseren ouders in elk geval tot en met groep 8 voor te lezen. Dat stimuleert onder andere de taal- en spraakontwikkeling. Maar wanneer begin je daar dan mee? En welke boekjes zijn leuk, ook voor de allerkleinsten? Afgelopen zomer heb ik een dochtertje gekregen en ben ik op onderzoek uitgegaan.

Boekstart Toen mijn dochtertje een aantal maanden oud was, hebben we een brief thuisgekregen van de gemeente. Hiermee werden we geïnformeerd over ‘Boekstart’. Dit is een programma dat gefinancierd wordt door de overheid om het voorlezen aan kinderen van 0 tot 4 jaar te stimuleren. Ouders krijgen leestips, een gratis lidmaatschap bij de bibliotheek voor hun zoon of dochter en een Boekstartkoffertje. Een week na ontvangst van de brief hebben we de bibliotheek een bezoekje gebracht. Mijn dochtertje viel op de weg er naartoe gelukkig in slaap, zodat ik in alle rust kon rondkijken. We kregen een bibliotheekpasje mee en uitleg waar we de boekjes per leeftijdscategorie konden vinden. Ook werd ons meteen een aantal leuke voorbeeldboekjes getoond. Toen de uitleg was afgerond en de vragen beantwoord, ben ik zelf nog wat door de bibliotheek gaan rondstruinen. Ik verbaasde me toch weer even over hoeveel leuke boekjes er zijn, ook voor de allerkleinsten. Dat is toch heel wat anders dan een rij met boeken langsgaan op websites zoals bol.com. Een boek kunnen vasthouden en doorbladeren geeft toch een heel ander gevoel. Uiteindelijk heb ik voor mijn dochtertje een aantal ‘contrastboekjes’ meegenomen. Dat lijkt saai omdat ze weinig kleur bevatten (meestal alleen zwart/wit) en er weinig op staat afgebeeld, maar mijn dochtertje vond het heel fascinerend. Als je er een verhaaltje aan wil koppelen, moet je wel net wat meer je best doen en wordt er iets meer beroep gedaan op je eigen creativiteit. Maar ach, je kindje zal je er heus niet op afrekenen. Boekentips Nu had ik wat meer tijd om rond te neuzen in de bieb naar leuke boekjes, maar over het algemeen heb ik daar niet zoveel tijd voor. En waar ik bij het kiezen van een boek vaak tegenaan loop, is dat het aanbod zo ontzettend groot is. Gelukkig heb ik een moeder die als peuterleidster heeft gewerkt en een aantal vriendinnen met al wat grotere kindjes die me af en toe tips kunnen geven over leuke boekjes. Ik zag ook dat op de website van Boekstart boekentips gedeeld worden. Deze boeken zijn onderverdeeld in: baby, dreumes, peuter en kleuter en heel gemakkelijk te vinden dus! Wanneer je doorklikt kun je ook meteen zien of jouw bibliotheek het boek in de collectie heeft en kun je hem gemakkelijk reserveren. Als je in Google ‘boekentips baby’ intypt, vind je nog meer websites waar je de leukste (prenten)boeken op een rij vindt, vaak per leeftijdscategorie.

Voorleesmomentjes Heb je eenmaal een leuk boekje gevonden, probeer dan elke dag een (of meerdere) momentje(s) te vinden waarop je samen met je kindje de tijd neemt het boekje te ‘lezen’. Dit kan al vanaf dat een baby slechts enkele weken oud is. Ze vinden het namelijk fijn om naar je stem te luisteren. In het begin zal jij vooral bladzijdes omslaan en plaatjes aanwijzen, later kun je je kindje meer betrekken door hem zelf de bladzijdes om te laten slaan en plaatjes aan te laten wijzen. En hoewel je misschien het idyllisch beeld in je hoofd hebt van een rustig kindje dat op schoot geduldig met je meekijkt, totdat het boekje uit is, is de werkelijkheid bij die kleintjes meestal anders. In het begin zien baby’s boeken nog als speelgoed, maar naarmate je vaker voorleest, zal je kindje steeds beter onderscheid tussen boekjes en ander speelgoed kunnen gaan maken. Mijn dochtertje begrijpt nu, als ik vraag of we een boekje zullen lezen, dat ze dan samen bij mij op de bank mag zitten en dat ze zelf door het boekje kan bladeren. Meestal gaat ze nog met een razend tempo door het boekje heen, zonder mijn verhaaltje per bladzijde af te wachten en heeft ze het na 5 minuten alweer gezien. Dat is niet erg en verplicht dan ook niet om te blijven zitten; het moet een plezierig momentje blijven, zowel voor ouders als voor het kind zelf en het gaat vanzelf beter.

Herhaal gerust hetzelfde boekje keer op keer. Baby’s (en ook oudere kinderen) houden namelijk van herhaling. Dat zorgt voor voorspelbaarheid; ze weten wat ze te wachten staat. Ook kun je al vanaf dat je baby een aantal weken oud is, starten met het voorlezen als vast bed ritueel. Door de dag rustig af te bouwen volgens vaste onderdelen help je je kindje gemakkelijker in een ‘slaapmodes’ te komen. Een baby vindt het fijn om naar jouw stem te luisteren, later zal een kindje ook meer focussen op het volgen van het verhaaltje.

Digitaal voorlezen Naast een heleboel voorleestips, staan er op www.boekstart.nl ook een aantal ‘digitale tips’. Één daarvan is de website: www.wepboek.nl Vanaf ongeveer de peuterleeftijd is deze website zeker een aanrader. Je kunt er geanimeerde prentenboeken vinden; met behulp van bewegende beelden wordt een verhaal voorgelezen. De boeken zijn weer onderverdeeld in leeftijdscategorieën, maar je kunt ook per thema kiezen. Het fijne is dat kinderen door het bekijken van deze filmpjes (onbewust) bezig zijn met het werken aan de taalvaardigheden en het zorgt voor een leuke afwisseling!

Naast het voorlezen zijn er natuurlijk ook nog andere manieren om de taalontwikkeling van kinderen vanaf jonge leeftijd te stimuleren, bijvoorbeeld door het zingen van liedjes of gedichtjes. Relevante tips hierover volgen in een volgende blog.

Meerte Bergmans

Orthopedagoog

#spilhelpt #voorlezen #boeken #bibliotheek